Nhận con nuôi là vấn đề quan trọng cả về mặt pháp lý và đời sống gia đình. Theo đó, người nhận nuôi cần tuân thủ đúng các quy định về nhận con nuôi nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên. Vậy nhận con nuôi cần lưu ý những gì? Nhận con nuôi cần có sự đồng ý của ai không? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp chi tiết các điều cần lưu ý khi nhận con nuôi, mời anh chị tham khảo.
1. Nhận con nuôi phải được sự đồng ý của những ai?
Khi làm thủ tục đăng ký nhận con nuôi phải có sự đồng ý của:
- Cha mẹ đẻ của người nhận làm con nuôi;
- Người giám hộ (nếu cha đẻ hoặc mẹ đẻ chết, mất tích, không có đủ năng lực hành vi dân sự hoặc không biết rõ danh tính);
- Con từ đủ 09 tuổi trở lên phải được sự đồng ý của con.
2. Cha mẹ ruột có được thay đổi quyết định cho con nuôi không?
Cha mẹ ruột được quyền thay đổi ý định của mình khi:
- Chưa nhận thức đầy đủ, chưa hiểu rõ vấn đề;
- Bị tác động, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.
Lưu ý: Theo khoản 3 Điều 9 Nghị định 19/2011/NĐ-CP thì:
- Chỉ được phép thay đổi ý kiến trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày được lấy ý kiến và phải thông báo, gửi văn bản đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đang tiếp nhận, giải quyết hồ sơ con nuôi.
- Khi hết thời hạn 15 ngày và không gửi văn bản đề nghị sửa đổi đến cơ quan có thẩm quyền thì cha, mẹ không được tự ý thay đổi hoặc không thực hiện việc giao con.
>> Xem thêm: Tư vấn về nhận con nuôi online
3. Quyền và nghĩa vụ khi nhận con nuôi
Sau khi hoàn thành thủ tục con nuôi thì người nhận con nuôi có các quyền và nghĩa vụ sau:
- Về quyền: hưởng toàn bộ những quyền lợi giống như cha mẹ đẻ. Bao gồm: quyền đặt tên lại cho con; đại diện con thực hiện các giao dịch dân sự; giữ tài sản của con khi con chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
- Về nghĩa vụ:
- Chăm sóc con, giáo dục và nuôi dưỡng con;
- Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho con;
- Không thực hiện hành vi bị cấm như: bạo lực, ngược đãi, bóc lột sức lao động,…;
- Thực hiện thông báo tình hình phát triển của con định kỳ 6 tháng/lần trong thời hạn là 03 năm.
4. Quyền và nghĩa vụ của con nuôi
Con nuôi có quyền và nghĩa vụ như con đẻ (con ruột) trong đó:
- Về quyền: được nuôi dưỡng, dạy dỗ và các quyền khác tương đương như con đẻ kể cả quyền được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật.
- Về nghĩa vụ: phụng dưỡng, chăm sóc cha mẹ và không có những hành vi ngược đãi, trái đạo đức với cha, mẹ nuôi.
5. Hành vi bị cấm khi nhận nuôi con nuôi
Quyền nhận nuôi con nuôi sẽ bị hủy bỏ nếu:
- Dùng con nuôi để thực hiện các hành vi trái pháp luật (bóc lột, mua bán/xâm hại, ngược đãi cơ thể của con,…);
- Làm giả giấy tờ nhận nuôi con nuôi;
- Đối xử con đẻ với con nuôi không công bằng, thiên vị;
- Nuôi con nuôi để vi phạm pháp luật về dân số;
- Chỉ để hưởng chính sách, ưu đãi của nhà nước;
- Vi phạm quan hệ nhân thân (ông, bà nhận cháu làm con nuôi hoặc anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi);
- Phong tục tập quán, đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc bị lợi dụng làm xấu đi.
6. Quan hệ cha mẹ nuôi – con nuôi chấm dứt khi nào?
Chấm dứt mối quan hệ giữa cha mẹ nuôi với con nuôi khi:
- Cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt nuôi con khi con nuôi đã thành niên;
- Con nuôi bị kết án về các tội: Cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự, ngược đãi cha mẹ nuôi hoặc phá tán tài sản của người nhận nuôi;
- Cha mẹ nuôi bị phạt tù khi cố ý xâm phạm thể chất và tinh thần của con; hành hạ con;
- Vi phạm những điều cấm về nhận con nuôi (theo Điều 13 Luật Nuôi con nuôi 2010).
7. Một số câu hỏi liên quan đến việc nhận con nuôi
7.1. Không thông báo tình hình phát triển của trẻ sau khi nhận nuôi bị xử lý như thế nào?
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng khi không khai báo tình hình phát triển của con sau khi được cấp Giấy chứng nhận con nuôi (theo điểm c khoản 1 Điều 62 Nghị định 82/2020/NĐ-CP).
7.2. Người nhận con nuôi có phải trả tiền cho cha mẹ đẻ của con nuôi không?
Không. Người nhận con nuôi không phải chi trả bất kỳ khoản tiền nào cho cha mẹ đẻ ngoại trừ người nhận con nuôi tự nguyện hỗ trợ cho cha mẹ đẻ của con một số tiền (ví dụ như: phí nuôi dưỡng con trước đây, hoàn cảnh gia đình cha mẹ đẻ khó khăn,…).
7.3. Có được nhận con nuôi ngay sau khi trẻ vừa sinh ra không?
Không. Ít nhất 15 ngày sau khi con sinh ra thì cha mẹ đẻ mới được đồng ý cho con nhận làm con nuôi bao gồm cả trường hợp đã có thỏa thuận với cha mẹ đẻ.
Nhờ những lưu ý mà vấn đề nhận con nuôi sẽ hạn chế một số rủi ro không đáng có. Nếu anh, chị có thắc mắc khác liên quan đến Nhận con nuôi, hãy liên hệ đến Luật sư An tâm để được chuyên viên tư vấn, Luật sư của chúng tôi hỗ trợ và giải đáp một cách kịp thời và hiệu quả.
– Thảo Vy (Được sự cố vấn của LS. Diếp Quốc Hoàng) –
Bài viết hữu ích:
