Trong thừa kế, di sản là phần quan trọng trong quá trình phân chia tài sản của người tạo lập di chúc, do đó sẽ có nguyên tắc riêng trong việc phân chia và có những quy trình cụ thể để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế được đảm bảo. Bài viết trên đây cung cấp các thông tin liên quan đến vấn đề này, mời anh/chị cùng tham khảo.

1. Nguyên tắc phân chia di sản di chúc

Nguyên tắc phân chia di sản thừa kế như sau: 

  • Phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người lập di chúc; 
  • Di chúc không xác định rõ người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định; 
  • Di chúc phân chia theo hiện vật thì người thừa kế nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị hiện vật bị giảm giảm sút; 
  • Nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.  

2. Quy trình phân chia di sản di chúc

Thủ tục phân chia di sản theo di chúc, gồm:

  • Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ:
    • Phiếu yêu cầu công chứng; 
    • Di chúc về việc chia di sản; 
    • Thỏa thuận phân chia;
    • Giấy chứng tử; 
    • Giấy đăng ký kết hôn; 
    • CCCD/Hộ chiếu; 
    • Hộ khẩu; 
    • Giấy chứng nhận về quyền tài sản. 
  • Bước 2: Nộp hồ sơ: Phòng công chứng/Văn phòng công chứng;
  • Bước 3: Ký công chứng và đợi kết quả: 
    • 02 ngày làm việc (hồ sơ hợp lệ không phức tạp);
    • 10 ngày làm việc (hồ sơ phức tạp).

>> Xem thêm: Tư vấn luật về di chúc online

3. Thời điểm mở thừa kế

  • Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết; 
  • Trường hợp Tòa tuyên người đó chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định đã chết

4. Nghĩa vụ về tài sản của người để lại di sản

Người nhận di sản phải có trách nhiệm thực hiện các nghĩa vụ sau:

  • Thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản được để lại, trừ thỏa thuận khác; 
  • Nghĩa vụ di sản để lại cho người quản lý thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế (đối với di sản chưa được chia); 
  • Mỗi người thừa kế có nghĩa vụ tương ứng với phần di sản đã nhận (đối với di sản đã được chia);

Trong đó, đối với tổ chức, cơ quan nhận di sản thì thực hiện nghĩa vụ như người thừa kế là cá nhân. 

5. Trường hợp không được nhận di sản

Người không được quyền hưởng di sản, gồm: 

  • Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó; 
  • Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại lại di sản; 
  • Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản mà người thừa kế có quyền hưởng; 
  • Lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di di chúc; 
  • Giả mạo di chúc, sửa chữa, hủy di chúc, che giấy di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản. 

6. Một số câu hỏi thường gặp

6.1. Người thừa kế không đồng ý thì có được phân chia di sản không?

  • Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của người; 
  • Việc từ chối phải lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác để biết; 
  • Việc từ chối nhận phải thực hiện trước thời điểm phân chia di sản. 

6.2. Con không thực hiện nghĩa vụ phụng dưỡng cha mẹ có được hưởng thừa kế không? 

Không được hưởng. Đối với người vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di chúc thì không có quyền được hưởng di sản thừa kế theo quy định pháp luật. 

6.3. Người lập di chúc có được bổ sung di chúc đã lập không?

  • Người lập di chúc được quyền bổ sung di chúc đã lập bất cứ lúc nào; 
  • Người lập bổ sung di chúc vào di chúc ban đầu thì di chúc bổ sung có hiệu lực như nhau; 
  • Người lập di chúc thay thế di di chúc bằng di chúc mới thì di chúc cũ bị hủy bỏ. 

Việc phân chia di chúc theo một nguyên tắc và thủ tục riêng sẽ giúp đảm bảo quyền lợi thừa kế của người hưởng, đồng thời làm rõ quy định pháp luật về vấn đề này. Nếu vẫn còn thắc mắc hãy liên hệ ngay với LSAT để được hỗ trợ nhanh nhất. 

– Diễm Phúc (Được sự cố vấn của LS. Diếp Quốc Hoàng) –

Bài viết hữu ích: