Lựa chọn chế độ tài sản của vợ chồng trước khi hôn là thủ tục được nhiều cặp đôi quan tâm và lựa chọn trước khi bước đến hôn nhân để phân rõ quyền, nghĩa vụ đối với tài sản và tạo sự tin tưởng cho nhau. Theo đó, có mấy loại chế độ tài sản được quy định? Nên chọn chế độ tài sản nào là hợp lý? Cần lưu ý vấn đề gì về việc chọn lựa chế độ tài sản? Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây. 

1. Chế độ tài sản của vợ chồng là gì?

Chế độ tài sản của vợ chồng được hiểu là căn cứ xác định tài sản nào là tài sản chung, tài sản riêng của vợ, chồng. Đồng thời, xác lập quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với loại tài sản thuộc sở hữu của mình và làm căn cứ phân chia tài sản trong trường hợp ly hôn, ly thân hoặc một trong hai mất tích, chết hoặc trong một số trường hợp cụ thể được Tòa án xem xét. 

Áp dụng chế độ tài sản có 02 loại: theo luật định hoặc theo thỏa thuận (Điều 28 Luật Hôn nhân và gia đình 2014). 

2. Ưu điểm và nhược điểm của 02 chế độ tài sản

Những ưu điểm và nhược điểm của 02 chế độ tài sản theo thỏa thuận và theo luật định gồm: 

2.1. Chế độ tài sản theo luật định

  • Ưu điểm: 
    • Các tài sản được phân chia rõ ràng, không cần lập văn bản thỏa thuận; 
    • Đảm bảo quyền lợi của đôi bên và con cái; 
    • Giảm bớt tranh chấp do có sự phân định rõ ràng về nguồn gốc tài sản, quyền và nghĩa vụ với tài sản. 
  • Nhược điểm: 
    • Có thể không công bằng với công sức đóng góp, xây dựng gia đình bỏ ra ở trường hợp thực tế; 
    • Có thể phụ thuộc vào quy định của pháp luật và không thúc đẩy vợ hoặc chồng đóng góp, tạo lập tài sản chung; 
    • Tính cứng ngắc của pháp luật có thể gây khó khăn trong việc thay đổi sang chế độ thỏa thuận sau đó. 

2.2. Chế độ tài sản theo thỏa thuận

  • Ưu điểm: 
    • Vợ, chồng tự do thỏa thuận tài sản, miễn là không có nội dung nào trái quy định pháp luật; 
    • Được chủ động xem xét quyền và nghĩa vụ của mình đối với các loại tài sản được phân chia; 
    • Tạo sự công bằng, không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập. 
  • Nhược điểm: 
    • Phải làm văn bản thỏa thuận tài sản trước khi kết hôn và phải đi công chứng hoặc chứng thực; 
    • Không thỏa thuận rõ ràng, dễ gây tranh chấp nếu ly hôn hoặc do trường hợp khác; 
    • Thỏa thuận có thể bị tuyên bố vô hiệu nếu vi phạm pháp luật. 

>> Xem thêm: Tư vấn hợp đồng tiền hôn nhân

3. Vợ chồng được quyền lựa chọn chế độ tài sản không? 

Được. Vợ, chồng hoàn toàn được lựa chọn chế độ tài sản dựa theo hoàn cảnh và sự thỏa thuận của hai bên vợ, chồng. 

Tuy nhiên, việc thỏa thuận chế độ tài sản phải tuân theo quy định của pháp luật; Nếu chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận phải đảm bảo các yếu tố sau: 

  • Được lập thành văn bản trước khi kết hôn; 
  • Có công chứng hoặc chứng thực; 
  • Nội dung thỏa thuận không được trái quy định. 

4. Thỏa thuận chế độ tài sản được lập khi nào?

  • Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản được lập trước khi kết hôn, có công chứng hoặc chứng thực theo Điều 47 Luật Hôn nhân và gia đình 2014. 
  • Trường hợp, trong quá trình sinh sống sau khi kết hôn, vợ chồng có thỏa thuận lại chế độ tài sản thì phải tiến hành lập văn bản thỏa thuận sửa đổi, bổ sung nội dung và đi công chứng, chứng thực (theo Điều 49 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 được hướng dẫn bởi Điều 17, 18 Nghị định 126/2014/NĐ-CP). 

Lưu ý: Nội dung thỏa thuận chế độ tài sản trước kết hôn và sau khi kết hôn phải đảm bảo tính công bằng, phù hợp với ý chí của hai bên và không trái quy định pháp luật. 

5. Các lưu ý khi lựa chọn chế độ tài sản

Bắt đầu lựa chọn chế độ tài sản cần lưu ý một số điều sau đây: 

  • Hiểu rõ các quy định về 02 loại chế độ tài sản: theo luật định hay theo thỏa thuận; 
  • Xem xét, trao đổi với nhau về việc lựa chọn chế độ phù hợp với nhu cầu của vợ và chồng; 
  • Phải dựa trên sự đồng nhất của vợ, chồng;
  • Tại thời điểm thỏa thuận, cả hai phải tỉnh táo và tự nguyện; 
  • Nội dung thỏa thuận cần rõ ràng và đảm bảo quyền, lợi ích cho các bên và con chung. 

Qua đó, bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp nhất trong tình huống thực tế mà bạn đang gặp phải. Bên cạnh đó, nếu bạn còn thắc mắc các vấn đề pháp lý khác liên quan đến Lựa chọn chế độ tài sản của vợ chồng, đừng ngần ngại mà hãy liên hệ tới LSAT để được hỗ trợ và tư vấn một cách hiệu quả. 

– Thảo Vy (Được sự cố vấn của LS. Diếp Quốc Hoàng) –

Bài viết hữu ích: