Sau khi ly hôn, việc giành quyền nuôi con cũng khiến nhiều cặp vợ chồng tranh cãi, gây ra hậu quả không đáng có. Để hạn chế những điều này, các vợ chồng cần nắm được các vấn đề như: Ai có quyền nuôi con? Điều kiện để nuôi con là gì? Cần chuẩn bị hồ sơ gì để tiến hành giành quyền nuôi con? Bài viết sẽ cung cấp cho anh chị một vài lưu ý sau đây.

1. Căn cứ Tòa án giao quyền nuôi con trong khi ly hôn

Khi giải quyết tranh chấp về người trực tiếp nuôi con, Tòa án sẽ xem xét quyền lợi của con khi được sống cùng cha hoặc mẹ để quyết định. Theo đó, một số yếu tố ảnh hưởng đến quyền được nuôi con như: 

  • Điều kiện của cha, mẹ đối với sự phát triển, giáo dục của con; 
  • Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ;
  • Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con;
  • Bảo đảm môi trường sống, giáo dục của con;
  • Bảo đảm ổn định tâm lý và tình cảm của con;
  • Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ hoặc anh chị em. 

Như vậy, khi tranh chấp quyền nuôi con cần lưu ý đến các yếu tố trên để có sự chuẩn bị và chứng minh đáp ứng đủ điều kiện để nuôi dưỡng con. Ngoài ra:

  • Con từ đủ 07 tuổi thì nguyện vọng được sống cùng cha hoặc mẹ của con bắt buộc Tòa án phải xem xét;
  • Con dưới 36 tháng tuổi thì được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng.

Xem chi tiết hơn tại: Điều Kiện Giành Quyền Nuôi Con Khi Ly Hôn

2. Căn cứ thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn

Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn được giải quyết khi có một trong hai căn cứ sau (theo Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014): 

  • Cha, mẹ có thỏa thuận về thay đổi người trực tiếp nuôi con;
  • Người trực tiếp nuôi con không còn đủ khả năng để nuôi con: 
    • Mất năng lực hành vi dân sự, mắc bệnh hiểm nghèo; 
    • Bị kết án tù hoặc có hành vi trái pháp luật, vi phạm đạo đức (ngược đãi, bạo lực gia đình, cờ bạc,…);
    • Không đảm bảo điều kiện về chỗ ở, tài chính và thời gian chăm sóc, nuôi dưỡng con. 

Lưu ý: Cha được quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con khi con dưới 36 tháng tuổi nếu thuộc 1 trong 3 trường hợp sau (theo khoản 3 Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP): 

  • Mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bị bệnh nặng khác mà không thể tự chăm sóc bản thân hoặc không thể trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
  • Có thu nhập mỗi tháng thấp hơn một nửa tháng lương tối thiểu vùng tại nơi người mẹ đang cư trú và không có tài sản nào khác để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
  • Người mẹ không có điều kiện về thời gian tối thiểu để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

3. Nơi nộp hồ sơ giải quyết tranh chấp quyền nuôi con

  • Trong khi ly hôn: Tòa án nơi giải quyết ly hôn sẽ quyết định người trực tiếp nuôi con. Cụ thể là một trong hai tòa sau:
    • Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi cư trú, làm việc của người không yêu cầu ly hôn hoặc của người yêu cầu ly hôn nếu các bên có thỏa thuận;
    • Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú, làm việc của người không yêu cầu ly hôn nếu ly hôn có yếu tố nước ngoài.
  • Sau khi ly hôn:
    • Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi cư trú, làm việc của bị đơn hoặc nguyên đơn nếu các bên có thỏa thuận;
    • Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú, làm việc của bị đơn nếu tranh chấp quyền nuôi con có yếu tố nước ngoài.

4. Giấy tờ cần chuẩn bị để giành quyền nuôi con

  • Trong giai đoạn giải quyết ly hôn: cần chuẩn bị chứng cứ để chứng minh đủ điều kiện chăm sóc con và thỏa mãn các căn cứ mà Tòa án dựa vào để giao quyền nuôi con. Ví dụ:
    • Giấy tờ chứng minh thu nhập: bảng lương, hợp đồng lao động, sổ tiết kiệm;
    • Giấy tờ chứng minh tài sản: giấy tờ nhà, đất, xe,…
    • Giấy tờ chứng minh sức khỏe: Giấy khám sức khỏe (không quá 06 tháng);
    • Bản ghi âm/ghi hình lưu lại mối quan hệ thân thiết của con với cha hoặc mẹ.
    • Một số giấy tờ khác (nếu có lợi):
      • Giấy chứng nhận thương tích (nếu con bị bạo lực);
      • Giấy chứng minh người trực tiếp nuôi con không có khả năng nuôi con (phạm tội, nghiện ma túy hoặc mắc bệnh nặng). 
  • Sau khi ly hôn: các loại giấy tờ cần chuẩn bị tương tự trong giai đoạn giải quyết ly hôn. Tuy nhiên, cần chuẩn bị thêm các giấy tờ chứng minh người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện để tiếp tục nuôi con để Tòa án căn cứ giải quyết.

5. Thời gian và chi phí giải quyết tranh chấp quyền nuôi con

5.1. Thời gian giải quyết tranh chấp quyền nuôi con: 

  • Trong khi ly hôn: Tranh chấp quyền nuôi con sẽ giải quyết từ 06 – 08 tháng, tùy vào mức độ phức tạp của các vấn đề khi ly hôn;
  • Sau khi ly hôn: Sẽ giải quyết quyền nuôi con theo thủ tục tố tụng sau khi Tòa án thụ lý đơn tranh chấp quyền nuôi con, cụ thể: 
    • Giai đoạn chuẩn bị xét xử: 04 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án (theo Điều 28, khoản 1 Điều 203 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015); 
    • Giai đoạn mở phiên tòa xét xử sơ thẩm: 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử. 

Lưu ý: 

  • Mốc thời gian trên áp dụng cho vụ án giành quyền nuôi con không có yếu tố nước ngoài và không được xét xử theo thủ tục rút gọn. 
  • Nếu tranh chấp có tính phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì có thể gia hạn tối đa đến 02 tháng. 

5.2. Chi phí giải quyết tranh chấp quyền nuôi con

  • Án phí: 300.000 đồng;
  • Chi phí thuê luật sư giành quyền nuôi con: Tùy theo tình tiết vụ án và nhu cầu của khách hàng.  

6. Luật sư tư vấn giành quyền nuôi con

Hồ sơ, thủ tục và các căn cứ giành lại quyền nuôi con ở mỗi giai đoạn trước, trong và sau ly hôn là khác nhau. Do đó, anh chị nên tìm gặp luật sư để được hướng dẫn cách thức, quy trình giải quyết, giúp đạt được mong muốn, đúng luật và nhanh chóng.

Luật sư An Tâm tư vấn ly hôn – Tư vấn online – Bảo mật tuyệt đối – Phí chỉ 350K

Xem chi tiết dịch vụ của chúng tôi tại: Tư vấn Ly hôn Online

Như vậy, tranh chấp giành quyền nuôi con cũng làm ảnh hưởng đến mối quan hệ của các bên và con cái. Việc hiểu rõ những vấn đề sẽ làm giảm nguy cơ tranh chấp và nhu cầu nuôi con diễn ra dễ dàng hơn. Nếu anh chị đang gặp bất cứ thắc mắc hay khó khăn nào liên quan đến tranh chấp trong quyền nuôi con, hãy liên hệ ngay với Luật sư An Tâm để được tư vấn Luật sư/Chuyên viên tư vấn và hỗ trợ. 

– Thảo Vy (Được sự cố vấn của LS. Diếp Quốc Hoàng) –

Bài viết hữu ích: